Łączenie pracy na etacie i prowadzenia własnej działalności gospodarczej jest częstym zjawiskiem. Należy jednak pamiętać o przepisach prawnych i pewnych wymaganiach. Wdrożenie zapisów Polskiego Ładu nieco skomplikowało sytuację takich osób. Co się zmieni i na co należy zwrócić szczególną uwagę?
Zatrudnienie na etacie a założenie własnej działalności jak to wygląda w praktyce?
Założenie własnej działalności gospodarczej jest bezpłatne i mało skomplikowane, jednak wiąże się to z pewnymi kosztami takimi jak: podatek dochodowy, opłaty za rachunek bankowy, czy stronę internetową, koszty prowadzenia księgowości oraz inne dodatkowe np. wynajem lokalu.
Zanim dana osoba zdecyduje się na otworzenie własnej firmy, należy dokładnie prześledzić zapisy w umowie o pracę. Część z nich może zawierać klauzule o zakazie konkurencji. W przypadku, kiedy własny biznes miałby mieć zbliżony charakter do tej wykonywanej z zakresu pracy na etat, dana osoba może zostać oskarżona o nieuczciwą konkurencję. Konsekwencją tego może być wypowiedzenie umowy o pracę, a nawet kary finansowe.
Rozwiązań dla przyszłych i obecnych przedsiębiorców jest wiele, jednak rewolucja podatkowa, która nastąpiła po wprowadzeniu Polskiego Ładu, zmusza ich do wzięcia pod uwagę kilku aspektów, które mogą mieć długotrwałe konsekwencje. Wraz z wejściem w życie nowych przepisów łączenie etatu i prowadzenie własnej firmy będzie mniej opłacalne. Osoby mające swój biznes i zatrudnione na podstawie umowy o pracę, osiągające przynajmniej minimalne wynagrodzenie nie mają obowiązku odprowadzenia do ZUS odpowiednich składek (tj. rentowych, emerytalnych, wypadkowych, chorobowych oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy). Oczywiście może je płacić dobrowolnie.
W przypadku, gdy wynagrodzenie ze stosunku pracy jest niższe od minimalnego, to przedsiębiorca będzie musiał opłacić składki z tytułu prowadzenia własnej działalności. Obowiązkowa jest jednak składka zdrowotna. Co więcej, według zapisów Polskiego Ładu od tego roku nie będzie można odjąć jej od podatku dochodowego. Po wprowadzeniu liniowej składki zdrowotnej, osoba pracująca na etacie i prowadząca firmę będzie musiała dwukrotnie opłacać składkę zdrowotną bez możliwości odliczenia.
Dodatkowo ogranicza to możliwość opodatkowania uzyskanych przychodów z tytułu prowadzenia firmy podatkiem liniowym. Zapisy dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych mówią, że w przypadku osiągnięcia jakiegokolwiek przychodu za świadczenie usług dla obecnego (lub byłego) pracodawcy spowoduje utratę możliwości korzystania z podatku liniowego.
Składki ZUS – co się zmieni?
W 2022 roku największa rewolucja dotyczy składki zdrowotnej. Nowe przepisy budzą wątpliwości głównie w ustaleniu wysokości składki. W sytuacji, kiedy podatnik ma co najmniej dwa tytuły do ubezpieczenia jednocześnie np. praca na etacie i prowadzenie własnej działalności gospodarczej. W takim przypadku ubezpieczony będzie opłacać: składkę zdrowotną:
- Umowa o pracę w wysokości 9%,
- Działalność gospodarcza – przy opodatkowaniu:
- na zasadach ogólnych wyniesie 9% miesięcznych dochodów,
- podatkiem liniowym wyniesie 4,9% miesięcznych dochodów,
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wyniesie 9% podstawy zależnej od uzyskanych przychodów, a także średniej pensji.
Dodatkowo składka nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia, czyli 270,90 zł
Istnieje jednak możliwość, aby osoba zatrudniona na etacie skorzystała ze zwolnienia z opłacania składki zdrowotnej odnośnie do prowadzenia działalności gospodarczej. Może to nastąpić w sytuacji, gdy:
- wynagrodzenie nie przekracza minimalnego (w 2022 roku – 3010 zł brutto),
- dochody z prowadzonej działalności gospodarczej nie przekroczą miesięcznie 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, które obowiązuje od 1 stycznia danego roku, a także opłaca od tych dochodów w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych podatek dochodowy.
Kolejny problem to wygaszenie karty podatkowej. Wiele osób jednocześnie pracujących na etacie i prowadzących działalność gospodarczą decyduje się właśnie na tę formę opodatkowania. Przepisy Polskiego Ładu niejako wymuszają przejście z liniowego PIT na ryczałt i dodatkowo wprowadzają likwidację możliwości rozliczania się kartą podatkową. Zgodnie z ustawą od 2022 roku z tej formy będą mogli skorzystać jedynie ci, którzy już zdecydowali się na wybór karty podatkowej. Oznacza to, że ta forma opodatkowania będzie powoli wygasać.
Jak wygląda kwestia zwolnienia chorobowego?
W przypadku zwolnienia chorobowego pojawia się pewien problem. Osoba, która jednocześnie pracuje na etacie i prowadzi własną firmę, może otrzymać zasiłek chorobowy tylko z ZUS. Nie dostaje go w ramach działalności gospodarczej. Co więcej, w czasie przebywania na L4 nie może świadczyć żadnych czynności zawodowych. Oznacza to, że obowiązki firmowe powinny być przekazane innej osobie lub też może pracować we własnej firmie, ale bez prawa do zasiłku.
Praca na etacie przy jednoczesnym prowadzeniu własnej działalności gospodarczej jest możliwa i zgodna z przepisami prawa. To dobry sposób, aby przy niewielkim ryzyku spróbować własnych sił jako przedsiębiorca.