Zasady dopuszczalnej kontroli pracowników przez przełożonych nie zostały wprost określone w żadnych przepisach prawnych. Wytyczne formułowane są na podstawie Kodeksu cywilnego, stanowiącego o ochronie dóbr osobistych oraz Kodeksu karnego. Warto zatem zgłębić zasadność legalnego i nielegalnego nagrywania rozmów w miejscu pracy.
Dlaczego kontrola pracowników w firmie jest ważna dla wielu przedsiębiorców?
Przedsiębiorcy często decydują się na wdrożenie legalnych sposobów kontrolowania swoich podwładnych w celu monitorowania ich efektywności. Wiele przedsiębiorstw wprowadza liczne narzędzia, które dostarczają dokładną analizę wydajności wszystkich pracowników.
Takie działanie ma za zadanie zmobilizować podwładnych do większego zaangażowania w wypełnianie swoich obowiązków służbowych w godzinach pracy oraz motywowanie ich do podejmowania działań. Pozyskane dane zazwyczaj służą do analizy produktywności kadry pracowniczej oraz monitorowania ich postępów.
Jakie są dozwolone metody kontroli pracowników w firmie?
Pracodawca może monitorować swoich pracowników w sposób zgodny z przepisami prawa, nie naruszając przy tym prywatności i dóbr osobistych swoich podwładnych.
Najbardziej powszechnym sposobem kontroli jest obecność kamer w miejscu pracy. Jednak niedopuszczalne jest stosowanie monitoringu rejestrującego dźwięk. Pracodawca, który postanowi zamontować monitoring, jest zobowiązany do poinformowania o tym fakcie kadry pracowniczej na dwa tygodnie przed rozpoczęciem nagrywania. Dodatkowo miejsca objęte nadzorem muszą być wyraźnie oznaczone.
Aby zapewnić efektywną organizację pracy i właściwe użytkowanie udostępnionych podwładnym narzędzi pracy, pracodawca może zastosować inne formy kontroli, do których należą:
- kontrola samochodów służbowych poprzez urządzenia GPS;
- kontrola aktywności w Internecie poprzez oprogramowanie sprawdzające korzystanie ze stron internetowych bądź poczty mailowej;
- kontrola aktywności pracy na komputerze;
- kontrola telefonów służbowych;
- nadzór ewidencjonowania czasu pracy poprzez zautomatyzowane narzędzia.
Jakie są niedozwolone metody kontroli pracowników w firmie?
Każda nieuzasadniona bądź niedopuszczalna forma kontrolowania pracownika jest nielegalna, gdyż narusza jego dobra osobiste. Przykładem może być zainstalowanie kamer monitoringu w łazience, szatni czy stołówce. W pomieszczeniach tych, pracownicy nie wykonują obowiązków służbowych i mają prawo do zachowania prywatności.
Pracodawca może w legalny sposób monitorować swoich pracowników dostępnymi metodami, jeżeli kontrola i jej zasady są jawne i uzasadnione. Warto mieć na uwadze, że wraz ze wdrożeniem kilku metod inwigilacji jednocześnie, rośnie ryzyko naruszenia prywatności kadry pracowniczej.
Czy podsłuch w pracy jest legalny?
Art. 267 Kodeksu karnego stanowi: „kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym narzędziem specjalnym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch”. Zgodnie z tym przepisem podsłuch w pracy jest nielegalny.
Czy można nagrywać rozmowy z pracownikiem?
W dzisiejszych czasach każdy z nas posiada narzędzie do nagrywania, mowa tutaj o smartfonach. Nie dziwi więc fakt, że coraz więcej pracowników zastanawia się, czy nagrywanie rozmów jest legalne? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, gdyż zależy to od kilku czynników, czyli przepisów prawa, polityki firmy oraz zgody pracownika.
W jakich przypadkach można nagrywać rozmowy, a w jakich nie?
Legalne nagrywanie rozmów jest możliwe wyłącznie w przypadku wyrażenia na to zgody przez pracownika. W przeciwnym razie proceder jest nielegalny i będzie skutkował określonymi konsekwencjami. Jest to związane z naruszeniem prywatności podwładnego. Pracownik musi zostać poinformowany o rejestrowaniu jeszcze przed jego rozpoczęciem.
Istnieją jednak sytuacje, w których pracodawca może nagrywać rozmowy ze swoim podwładnym. Pierwszą z nich jest wyrażenie na to zgody przez pracownika. Następnym przykładem jest nagrywanie rozmów w celach szkoleniowych bądź monitorowania jakości obsługi klienta. Co ważne, pracodawca zobowiązany jest poinformować o tym fakcie swojego podwładnego, który musi na to wyrazić zgodę.
Należy jednak pamiętać, że rejestrowanie wymienionych przykładów powinno być stosowane wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach, z zachowaniem odpowiednich procedur.
Czy pracownik może legalnie nagrywać rozmowy w firmie?
Zasady legalności nagrywania rozmów z pracodawcą czy innymi współpracownikami są określone przepisami prawa. Stanowią one, że rejestrowanie dźwięku bez zgody oraz woli drugiej osoby jest naruszeniem jego dóbr osobistych. Jednak od tej zasady istnieją pewne wyjątki, ponieważ nagrywane rozmowy bez zgody przełożonego, mogą posłużyć jako dowód.
W jakich przypadkach można nagrywać takie rozmowy, a w jakich nie?
Nagrywanie rozmowy bez zgody przełożonego jest zasadne w przypadku łamania przepisów prawa pracy, gdyż może posłużyć jako dowód w sprawie sądowej. Pracownik nie będzie w stanie w legalny sposób pozyskać materiałów świadczących o winie swego pracodawcy. Stąd też zarejestrowany dźwięk bądź film może stanowić dowód np. stosowania mobbingu. Dodatkowo za pomocą dyktafonu można nagrać jawne przyznanie się do stosowania nadużyć wobec poszkodowanego.
W związku z tym potajemnie pozyskane dowody w postaci materiałów dźwiękowych bądź audiowizualnych będą dopuszczone w sądzie jako dowód w postępowaniu. Jednak takie nagrania mogą być wykorzystane jedynie w wyjątkowych sytuacjach, gdyż udostępnianie nielegalnie pozyskanych danych stanowi naruszenie ustawy o ochronie dóbr osobistych.
Jakie są konsekwencje z nielegalnego nagrywania rozmów w pracy?
Temat rejestrowania rozmów w miejscu pracy budzi wiele kontrowersji. Według przepisów prawa potajemne nagrywanie rozmów jest nielegalne i wiąże się z określonymi konsekwencjami. W przypadku pracownika będzie to podstawa do wypowiedzenia umowy bądź podjęcie kroków prawnych, które będą skutkować karą grzywny lub pozbawieniem wolności. Dotyczy to rejestrowania rozmów z pracodawcą lub współpracownikami.
Nielegalne rejestrowanie rozmów ze strony pracodawcy również będzie skutkowało określonymi konsekwencjami. W takich przypadkach osoba nagrywająca może zostać pociągnięta do odpowiedzialności prawnej. Konsekwencje mogą obejmować karę grzywny lub karę pozbawienia wolności.
Nagrywanie rozmów zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika są dopuszczalne jedynie w określonych sytuacjach. Warto mieć na uwadze, że wszystkie formy nielegalnego pozyskiwania informacji będą wiązały się z konsekwencjami.