Model pracy opisuje codzienne funkcjonowanie firmy i szczegółowe warunki pracy personelu. Przez lata obowiązującym standardem był model z pięciodniowym tygodniem pracy stacjonarnej, w którym pracownicy wykonywali swoje obowiązki z biura. Wraz z rozwojem technologii sposób organizacji pracy zaczął ulegać zmianie, a pandemia koronawirusa dodatkowo przyspieszyła ten proces.
Jakie są modele pracy?
Można wyróżnić trzy modele pracy – stacjonarny, zdalny i hybrydowy.
Model pracy stacjonarnej
W modelu pracy stacjonarnej wszyscy pracownicy pracują na wyznaczonym stanowisku w każdym dniu roboczym, w określonych godzinach wskazanych przez pracodawcę. Ten rodzaj organizacji zakłada możliwość pracy zdalnej, lecz tylko w nadzwyczajnych sytuacjach, takich jak choroba dziecka lub występowanie uniemożliwiających dotarcie na miejsce pracy okoliczności.
Zalety modelu pracy stacjonarnej
Wśród zalet modelu pracy stacjonarnej wymieniane są przede wszystkim komunikacja w czasie rzeczywistym i lepsza współpraca, wynikające z możliwości kontaktu twarzą w twarz, a także wyższy poziom bezpieczeństwa online.
Wady modelu pracy stacjonarnej
Do wad modelu pracy stacjonarnej należą przede wszystkim ograniczenie potencjalnych kandydatów na pracowników tylko do osób mieszkających w okolicy lub skłonnych do przeprowadzki, większe narażenie pracowników na choroby zakaźne, a także zmęczenie pracowników wynikające z codziennych dojazdów do pracy.
Model pracy zdalnej
W modelu pracy zdalnej wszyscy pracownicy pracują zdalnie, mając możliwość wykonywania swoich obowiązków z dowolnego miejsca – domu, kawiarni, przestrzeni coworkingowej, a także czasowego miejscu pobytu w trakcie podróży. Zdarza się jednak, że niektóre firmy wymagają od pracowników pracy ze wskazanego wcześniej miejsca, najczęściej domu.
Zalety modelu pracy zdalnej
Wśród zalet modelu pracy zdalnej wymieniane są głównie dostęp do szerokiej puli potencjalnych pracowników, łatwiejsze zachowanie równowagi między życiem zawodowym i prywatnym, oraz oszczędność czasu i zasobów na dojazdach do pracy.
Wady modelu pracy zdalnej
Do wad modelu pracy zdalnej zalicza się większe zagrożenie dla bezpieczeństwa, łatwiejsze rozproszenie uwagi pracownika oraz negatywny wpływ na kulturę organizacyjną firmy.
Model pracy hybrydowej
Model pracy hybrydowej zakłada połączenie modelu pracy stacjonarnej z pracą zdalną. Istnieją jego dwa warianty. W pierwszym pracownicy pracują zdalnie w niektóre dni w tygodnia, a w inne przychodzą do biura. W drugim modelu hybrydowym część pracowników pracuje zdalnie, a część jest zobligowana do wykonywania swoich obowiązków w modelu stacjonarnym.
Zalety modelu pracy hybrydowej
Zaletami modelu pracy hybrydowej są zwiększona produktywność, poprawa satysfakcji z pracy oraz możliwość rozszerzenia puli potencjalnych pracowników
Wady modelu pracy hybrydowej
Do wad modelu pracy hybrydowej zaliczane są przede wszystkim występowanie luki komunikacyjnej wśród pracowników oraz cyfrowe wypalenie zawodowe.
Jaki model pracy jest najbardziej efektywny?
92% pracodawców uważa, że najbardziej efektywnym modelem pracy jest model zdalny. Na drugim miejscu plasuje się praca stacjonarna, którą za najbardziej efektywną uznaje 89% pracodawców. Najmniejsza efektywność przypisywana jest modelowi hybrydowymi, wciąż jednak aż 82% pracodawców uważa ten system za zadowalający pod kątem produktywności.
Jaki model pracy wolą pracownicy, a jaki pracodawcy?
Z opublikowanego w lutym 2021 roku raportu Antal, Model pracy a efektywność i zadowolenie pracowników, wynika, iż pracownicy preferują pracę w modelu hybrydowym. Preferencje te zdają się podzielać też pracodawcy, którzy planują utrzymać ten rodzaj organizacji w kierowanych przez siebie firmach. Decyzja ta nie powinna dziwić, gdyż model hybrydowy pozwala zmniejszyć koszty utrzymania firmy przy równoczesnym utrzymaniu wysokiej efektywności pracy. Warto jednak zaznaczyć, iż popularność modelu hybrydowego wśród pracowników i pracodawców zależy od branży, w jakiej funkcjonuje dane przedsiębiorstwo, oraz zajmowanych przez poszczególne osoby stanowisk.
Zmiany na rynku pracy spowodowane pandemią
Pandemia koronawirusa spowodowała liczne zmiany na rynku pracy, wpływając na stan światowej gospodarki i zakłócając funkcjonowanie wielu przedsiębiorstw. Pozwoliło to firmom zweryfikować różne modele organizacji pracy i zmusiło je do przystosowania się do dominującego trybu online. Sytuacja pandemiczna wymogła na pracodawcach modyfikację infrastruktury technicznej oraz uruchomienie odpowiednich systemów i zabezpieczeń zapewniających bezpieczeństwo danych. Wiązało się to z uzupełnieniem sprzętu i przeprowadzeniem technologicznego upgrade’u, co z kolei doprowadziło do braków na rynku hardaware. Przez pandemię koronawirusa ucierpiały niektóre gałęzie gospodarki, przede wszystkim gastronomiczna i rozrywkowa, inne jednak, między innymi branża farmaceutyczna i IT, zdecydowanie zwiększyły swoje dochody.
Czy praca zdalna jest przyszłością?
W ostatnich latach praca zdalna stała się codziennością większości firm. Raport Antal wskazuje na zalety i wady tego rozwiązania, trudno więc jednoznacznie stwierdzić, czy to właśnie zdalny model organizacji pracy jest tym najwłaściwszym. W postpandemicznym świecie praca zdalna zdaje się najlepiej dostosowywać do wymogów tak pracowników, jak i pracodawców. Na to, czy ten model utrwali się w przyszłości, wpływ będą miały na pewno planowane regulacje prawne, porządkujące aspekty bezpieczeństwa i odpowiedzialności.
