Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą coraz chętniej otwierają się na rynki zagraniczne. Często dokonują oni transakcji w obrębie krajów członkowskich Unii Europejskiej. Chcąc poprawnie rozliczyć podatek, podatnicy muszą posługiwać się specjalnym numerem NIP. To właśnie dzięki niemu możliwe jest legalne odprowadzanie podatków za transakcje wykonywane na rynkach europejskich. Zatem co należy zrobić, aby uzyskać NIP europejski?
NIP europejski – kto powinien starać się o jego uzyskanie?
NIP europejski powstał w celu umożliwienia dokonywania transakcji przedsiębiorcom z krajów Unii Europejskiej. Ma zastosowanie wyłącznie w krajach członkowskich UE. Nadawany jest przedsiębiorcom, którzy chcą prowadzić swój biznes w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowych.
Transakcje wewnątrzwspólnotowe mogą być zawierane zarówno przez czynnych podatników VAT, jak i przedsiębiorców, którzy korzystają ze zwolnienia z VAT.
Czynni podatnicy VAT mają obowiązek rejestracji do VAT-UE jeszcze przed zawarciem transakcji:
- WNT – wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
- WDT – wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów;
- wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług (rozliczenie z tytułu podatku VAT jest po stronie nabywcy usługi);
- wewnątrzwspólnotowego nabycia usług – gdy polski podatnik jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT z tytułu transakcji (art.28b ustawy o VAT);
Podatnicy, którzy korzystają ze zwolnienia z VAT, również mają obowiązek dokonania rejestracji w VAT-Eu przed transakcją dotyczącą:
- wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru;
- wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług (rozliczenie z tytułu VAT jest po stronie nabywcy);
- wewnątrzwspólnotowego nabycia usług, zgodnie z art. 28b ustawy o VAT.
Co ważne, zgodnie z art. 97 ust.2 ustawy o VAT, jeśli wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w danym roku nie przekroczy kwoty 50 000 zł, wówczas podatnik korzystający ze zwolnienia VAT nie jest zobowiązany do rejestracji do VAT-EU.
Warto pamiętać, że brak NIP-u europejskiego może skutkować problemami przy rozliczeniu podatku od towarów oraz usług VAT bądź niemożność rozliczenia.
Jak wygląda NIP europejski?
NIP europejski nie różni się wiele od polskiego odpowiednika. Składa się z 10 cyfr i poprzedzony jest przedrostkiem PL, stanowiącym identyfikację kraju, w którym zarejestrowane jest dane przedsiębiorstwo. Format NIP-u europejskiego przedstawia się następująco:
„PL123-456-78-90”.
NIP europejski – jak uzyskać?
Chcąc uzyskać europejski numer NIP, należy zarejestrować się do VAT-UE. W celu dokonania rejestracji, należy złożyć stosowny wniosek o nadanie numeru NIP UE. Zgłoszenia można dokonać:
- osobiście w Urzędzie skarbowym, właściwym do miejsca zamieszkania;
- wysyłając wniosek listem poleconym bądź pocztą elektroniczną;
- przez Portal Podatkowy – ePUAP.
Wniosek o NIP europejski
W celu uzyskania numeru NIP UE należy wypełnić formularz VAT-R. We wniosku należy wpisać:
- NIP;
- cel złożenia wniosku np. rejestracja bądź aktualizacja;
- dane osobowe wnioskodawcy;
- informacje dotyczące wykonywanej transakcji na terenie UE (część C.3);
- oświadczenie o znajomości przepisów Kodeksu karnego.
Co ważne, wniosek nie zostanie zarejestrowany w sytuacji, kiedy:
- dane wpisane w zgłoszeniu są niekompletne bądź niezgodne z prawdą;
- wskazana firma nie jest zarejestrowana;
- nie ma kontaktu z wnioskodawcą lub jego pełnomocnikiem;
- brak stawienia się w Urzędzie Skarbowym po otrzymaniu wezwania;
- podejrzenie przestępstw skarbowych.
W sytuacji, kiedy nievatowiec otrzyma numer NIP europejskiego, wówczas nadal może korzystać ze zwolnienia VAT. Warto pamiętać, że rejestracja do VAT-EU nie wpływa na utratę prawa do zwolnienia z VAT i nie jest jednoznaczne z rejestracją do VAT.
Ile kosztuje złożenie wniosku o NIP europejski?
Osobiste złożenie wniosku jest bezpłatne. Opłacie podlega pełnomocnictwo, jednak wyjątek stanowi tutaj żona, mąż, rodzice, dzieci, dziadkowie, wnuki bądź rodzeństwo, czyli najbliższa rodzina. Za pełnomocnictwo osoby niespokrewnionej konieczne jest uiszczenie opłaty w wysokości 17 zł, którą należy wpłacić na konto Urzędu Gminy bądź Miasta, właściwego dla siedziby Urzędu Skarbowego.
NIP europejski – jak sprawdzić, czy jest aktywny?
W celu weryfikacji aktywności NIP-u europejskiego należy skorzystać z systemu wymiany informacji o VAT – VIES. Wyszukiwarka umożliwia w krótkim czasie znalezienie wszystkich niezbędnych informacji o statusie VAT-UE oraz sprawdzić czy numer jest już aktywny. Co ważne, dowód przeprowadzonej weryfikacji należy zachować na wypadek kontroli skarbowej. Najczęściej numer pojawia się w systemie do kilku dni.
Jeszcze przed zawarciem transakcji z kontrahentem zagranicznym warto sprawdzić w systemie VIES czy dana firma jest zarejestrowana jako podmiot prowadzący biznes w obrębie Unii Europejskiej. Weryfikacja jest bardzo prosta. Sprawdzenie NIP-u w VIES jest wiarygodne, gdyż dane pochodzą z baz informacji krajowych administracji podatkowych.
Uzyskanie NIP-u europejskiego pozwala na legalny handel w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Procedura jego uzyskania nie jest skomplikowana, a czas jego otrzymania jest stosunkowo krótki. Warto jednak pamiętać, że rejestracja jako płatnika VAT EU musi być dokonana przed zakupem bądź sprzedażą towarów lub usług na terenie Unii Europejskiej.
