W ostatnich latach praca zdalna stała się bardzo popularna. Ma to przede wszystkim związek z pandemią koronawirusa, która wymusiła na części pracowników przejście na tryb home-office. Wiele osób chwali sobie tę formę wykonywania obowiązków. Jednak co w sytuacji, kiedy podczas pracy w domu dochodzi do wypadku?
Co może być określane jako wypadek podczas pracy zdalnej?
Obowiązujące obecnie przepisy nie rozróżniają sytuacji, w której pracownik uległ wypadkowi podczas pracy biurowej czy zdalnej. Stąd też należy uznać zaistniałe zdarzenie za wypadek przy pracy. Jednak, aby tak się stało, muszą wystąpić następujące przesłanki, mówiące o tym, że:
- Zdarzenie było nagłe, czyli nieoczekiwane, pojawiające się bez uprzedzenia i nie można było się go spodziewać. Dodatkowo nie mogło ono wynikać z naturalnej konsekwencji wykonywanych obowiązków.
- Zdarzenie było wywołane przyczyną zewnętrzną – mamy z nią do czynienia w sytuacji, kiedy do wypadku dochodzi w wyniku czynnika, który oddziałuje poza organizmem człowieka. Oznacza to, że w sytuacji, kiedy pracownik doznał urazu podczas ataku padaczki, takie zdarzenie nie będzie zakwalifikowane jako wypadek w pracy.
- W wyniku zdarzenia dochodzi do urazu lub śmierci. Uraz jest to uszczerbek na zdrowiu, spowodowany uszkodzeniem tkanek lub narządów człowieka, wynikających z czynnika zewnętrznego.
- Zdarzenie musi być powiązane z pracą – oznacza to, że musi nastąpić na trzech płaszczyznach:
- podczas bądź w związku z wykonywaniem zwykłych czynności przez pracownika lub poleceń przełożonych;
- podczas bądź w związku z wykonywaniem czynności przez pracownika na rzecz pracodawcy bez polecenia;
- w drodze pomiędzy siedzibą firmy a miejscem wykonywania pracy zdalnej, jednak pracownik musi w tym czasie pozostawać w dyspozycji pracodawcy.
Warto pamiętać, że podczas wykonywania pracy zdalnej znacznie trudniej jest udowodnić, że konkretne zdarzenie miało związek z wykonywaniem obowiązków służbowych, a nie było związane z życiem prywatnym.
Gdzie należy zgłosić taką sytuację?
W przypadku, kiedy dochodzi do wypadku podczas pracy zdalnej, należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie swojego pracodawcę. Zgłaszając zaistniałą sytuację, konieczne jest szczegółowe opisanie okoliczności zdarzenia. Dodatkowym atutem będzie możliwość udowodnienia, że wypadek był związany z wykonywaniem obowiązków służbowych. Pracodawca, który otrzymał stosowne zgłoszenie, powinien rozpocząć procedurę powypadkową, a także powołać zespół, który ustali okoliczności i kwalifikację zdarzenia jako wypadek w pracy. Po dopełnieniu wszystkich formalności, w tym sporządzenia stosownego protokołu powypadkowego, ZUS podejmie decyzję o wypłacie świadczeń z tytułu ubezpieczenia wypadkowego.
Jakie prawa przysługują w takiej sytuacji pracownikowi?
Ubezpieczony pracownik, który został poszkodowany w wyniku wypadku, podczas wykonywania swoich obowiązków w trybie zdalnym, może ubiegać się o te same świadczenia, co w przypadku zdarzenia, które miałoby miejsce w siedzibie firmy. Dodatkowo może starać się także o odszkodowanie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu wypadku przy pracy. Obowiązujące przepisy dają możliwość starania się o:
- Zasiłek chorobowy, który jest przyznawany z tytułu niezdolności do pracy wynikającej z wypadku.
- Świadczenie rehabilitacyjne wypłacane po zasiłku chorobowym w przypadku niezdolności do pracy, jednak dalsze leczenie bądź rehabilitacja rokuje na odzyskanie zdolności do wykonywania obowiązków.
- Zasiłek wyrównawczy wypłacany w sytuacji, kiedy wynagrodzenie uległo obniżeniu w związku ze stałym bądź długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu.
- Jednorazowe odszkodowanie – pracownik może się o nie starać w sytuacji stałego bądź długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Dodatkowo takie odszkodowanie należy się również rodzinie, w sytuacji, kiedy pracownik zmarł w wyniku wypadku w pracy.
- Renta z tytułu niezdolności do pracy – można się o nią ubiegać w sytuacji, kiedy wypadek w pracy spowodował niezdolność do wykonywania obowiązków.
- Renta rodzinna – przeznaczona jest dla członków rodziny zmarłego pracownika.
- Dodatek do renty rodzinnej.
- Dodatek pielęgnacyjny.
- Pokrycie kosztów leczenia – dotyczy stomatologii oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne.
Praca zdalna charakteryzuje się cienką granicą pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym. W sytuacji, kiedy dochodzi do wypadku, trudniej jest udowodnić, że zaistniałe zdarzenie miało związek z wykonywaniem obowiązków służbowych.