W wielu przypadkach mylimy windykację z egzekucją należności. W rzeczywistości są to dwa odrębne pojęcia, a różnice pomiędzy nimi są szczególnie istotne. Kiedy mamy do czynienia z windykacją, a kiedy z egzekucją? Jak postępować z wierzycielem po przedawnieniu zadłużenia?
Czym jest windykacja?
Windykacja jest łagodniejszą formą egzekwowania należności od dłużnika. Do windykacji może dojść już pierwszego dnia po upływie terminu zapłaty należności. Początkowym etapem windykacji jest polubowne wezwanie do zapłaty w formie telefonicznej, pisemnej lub osobiście. Czynnością tą może zająć się prawnik, windykator lub wierzyciel. Jeśli windykacja polubowna nie przynosi skutków, wówczas pozostaje windykacja na drodze sądowej, wiąże się już ona jednak z zaangażowaniem komornika.
Jakie uprawnienia ma windykator?
Windykator ma mniejsze pole działania niż komornik. Jednak ma on prawo podjąć działania od razu po upływie terminu zapłaty. Działania windykacyjne opierają się przede wszystkim na kontakcie z dłużnikiem w formie telefonicznej i pisemnej, a także na składaniu wizyt w domu dłużnika, pod warunkiem jednak, że ten wyrazi na to zgodę. Co ważne, windykator nie ma prawa do zajmowania majątku dłużnika ani sprzedaży jego należności w celu pokrycia zadłużenia.
Czym jest egzekucja należności?
Jest to już dużo bardziej zaawansowany etap odzyskiwania długu. Na tym etapie można zaangażować komornika, pod warunkiem jednak uzyskania od sądu korzystnego wyroku z klauzulą wykonalności. Komornik NIE MOŻE zostać zaangażowany w sprawę od razu – najpierw konieczne jest przejście etapu windykacji polubownej i sądowej.
Jakie są uprawnienia komornika?
Komornik jest uprawniony do wszystkich czynności, jakie może podejmować windykator, a do tego ma prawo wejść na posesję dłużnika nawet gdy ten nie wyrazi na to zgody, pod warunkiem jednak, że wizyta odbywa się w dni robocze. Komornik ma prawo pojawić się w asyście policji. Ma on prawo zajmować majątek osoby zadłużonej, a także sprzedać go na drodze licytacji komorniczej.
Ani windykatorowi, ani komornikowi nie wolno używać przemocy słownej i fizycznej. Przekroczenie uprawnień przez komornika lub windykatora daje dłużnikowi prawo do wniesienia skargi, złożenia doniesienia na policję, a także pozwu do sądu cywilnego.
Czego nie mogą robić komornicy?
Warto pamiętać o tym, że choć styczność z komornikiem często nie należy do najprzyjemniejszych, są rzeczy, których robić mu nie wolno. Zalicza się do nich m.in.:
- naliczenie wysokości zadłużenia lub odsetek w sposób nieprawidłowy,
- nieudzielenie informacji o prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym,
- stosowanie wobec dłużnika gróźb lub stosowanie przemocy fizycznej,
- zajmowanie majątku niepodlegającego prawu do egzekucji.
Jaka forma egzekucji należności jest najkorzystniejsza?
Trudno zaprzeczyć, że egzekwowanie należności jest sytuacją nieprzyjemną zarówno dla wierzyciela, jak i dłużnika, dlatego też warto zaznaczyć, że najwięcej korzyści przynosi osiągnięcie porozumienia na drodze polubownej. Na tym etapie możliwości negocjacyjne są największe, trudno tu także nie wspomnieć o ogromnej oszczędności czasu i większej możliwości wynegocjowania takich warunków, jakie będą korzystne dla obu stron.
Co zrobić, by zadłużenie nie uległo przedawnieniu?
Zgodnie z prawem poszczególne rodzaje zadłużeń mają odrębne terminy przedawnienia. Przykładowo, opłata za mandat może przedawnić się już po roku, z kolei, aby doszło do przedawnienia roszczeń z tytułu nieuregulowanego podatku dochodowego, musi minąć aż pięć lat.
Do tego należy wiedzieć, że każdorazowe podjęcie czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności przekłada się na naliczanie czasu na przedawnienie od nowa. Dlatego też, jeśli Twój klient nie płaci Ci wymaganej należności, staraj się na bieżąco podejmować działania zmierzające do egzekucji długu. Do przykładowych działań zalicza się:
- podpisanie ugody,
- dokonanie spłaty części długu w sposób dobrowolny,
- przeprowadzanie mediacji,
- złożenie do sądu wniosku o nadanie klauzuli wykonalności,
- złożenie wniosku o rozpoczęcie egzekucji komorniczej.
Zadłużenie się przedawniło. Co robić?
Niestety, z punktu widzenia prawa, nie ma możliwości egzekwowania zadłużenia, które uległo przedawnieniu. Nadal są jednak kroki, które można podjąć. Obejmują one m.in. zgłoszenie do rejestru dłużników, co przełoży się na utrudnienie osobie zadłużonej wzięcie kredytu, zakup auta w leasingu, lub zakup produktów na raty. Podjęcie takiego kroku może skłonić dłużnika do spłaty należności nawet pomimo upływu terminu ważności zadłużenia.