Polskie prawo pracy stanowi jasno – każdy pracodawca ma obowiązek zapewnić swoim pracownikom regularne szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. BHP ma na celu chronić życie i zdrowie pracowników, zwłaszcza w przypadku, gdy wykonywana przez nich praca może być niebezpieczna ze względu na panujące warunki lub użytkowany sprzęt. Szkolenia mają na celu przypominać oraz odświeżać wiedzę, a także informować o aktualnych zmianach w danym zakresie. Kto ma uprawnienia do przeprowadzania takich kursów? I czy na pewno każdy pracownik musi brać w nich udział?
Zorganizowanie i przeprowadzenie kursu BHP
Zanim nowy pracownik przystąpi do wykonywania pracy musi zostać zaznajomiony z wstępnymi zasadami BHP oraz przeciwpożarowymi. Zdobywa wtedy wiedzę na temat bezpiecznego użytkowania urządzeniami, poruszania się po miejscu pracy oraz działań koniecznych do podjęcia w sytuacji wypadku lub innej nagłej, zagrażającej sytuacji. Ponadto, pracownicy powinni przechodzić takie szkolenia okresowo, aby upewnić się, że dana wiedza wciąż obowiązuje oraz że osoby pracujące posiadają niezbędne do ochrony siebie i innych informacje.
Podczas szkoleń BHP uczestnicy poznają specyficzne środowisko pracy oraz sposoby, w jaki może on wpłynąć na ich bezpieczeństwo. Poznaje się wtedy warunki wykonywania pracy na konkretnym stanowisku. Nieco inne szkolenie będzie zatem obowiązywać na hali produkcyjnej czy na budowie, a inne w biurze czy instytucji kultury.
Szkolenie BHP dla pracownika może zostać zorganizowane i przeprowadzone bezpośrednio przez pracodawcę lub przez uprawnioną do tego jednostkę organizacyjną zajmującą się działalnością szkoleniową z zakresu BHP na zlecenie pracodawcy. Może to być przykładowo osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jeśli pracodawca nie zapewni swoim pracownikom okresowych szkoleń BHP, musi liczyć się z konsekwencjami w postaci grzywn finansowych lub nawet kary pozbawienia lub ograniczenia wolności.
Znajomość obecnie obowiązujących przepisów oraz zasad bezpieczeństwa może w ekstremalnych warunkach nawet uratować pracownikowi życie. Warto zatem szanować literę prawa i zapewniać pracownikom zalecaną wiedzę.
Kto musi wziąć udział w szkoleniu BHP?
Szkolenia pracownicze dzielą się na te wstępne zawierające instruktaż ogólny i stanowiskowy oraz te okresowe. Kurs BHP musi odbyć każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę, studenci, którzy odbywają w danym miejscu pracy praktykę oraz uczniowie szkół zawodowych, uczący się danego zawodu. Jeśli pracownik jest zatrudniony na umowę cywilno-prawną, czyli na przykład pracuje “na zlecenie” to pracodawca nie ma obowiązku organizowania dla niego szkolenia. Jednak zgodnie z obowiązkiem zapewnienia pracy w bezpiecznych warunkach, musi zorganizować szkolenie dla takich osób, jeżeli praca na danym stanowisku może stanowić potencjalne zagrożenie. Warto tu także dodać, że pracodawca w takim przypadku nie musi osobiście podlegać organizacji, w umowie może zawrzeć warunek o tym, że zleceniobiorca musi odbyć szkolenie we własnym zakresie.
Szkolenie BHP powinno się odbyć w godzinach pracy przed oficjalnym rozpoczęciem pracy, a najpóźniej w pierwszy jej dzień.
Jak często musi być ono powtarzane?
Różne terminy obowiązuje poszczególne grupy zawodowe. Co ile lat szkolenie BHP powinno się odbywać? Jeśli chodzi o robotników, których warunki pracy wiążą się z największym zagrożeniem życia i zdrowia, kurs powinien być przeprowadzany raz do roku. Pozostałych robotników obowiązuje szkolenie organizowane raz na trzy lata. Wiele osób zastanawia się, ile trwa szkolenie BHP. Powinno trwać nie krócej niż 8 godzin. Przepisy te zostały opisane w rozporządzeniu ministra Gospodarki i Pracy w 2007 roku.
Osoby pracujące w mniej groźnych warunkach np. nauczyciele, weterynarze, sprzedawcy, personel medyczny, pracownicy techniczni, biurowi i inni powinni brać udział w szkoleniu nie rzadziej niż co sześć lat.
Pracodawcy oraz kadra kierownicza, kierująca pracownikami powinni odbywać pierwsze okresowe szkolenie BHP nie dłużej niż po 6 miesiącach od dnia rozpoczęcia pracy. W przypadku pozostałych pracowników okres ten wynosi 12 miesięcy.
Ile jest ważne szkolenie BHP? Jak widać wyżej, zależy to od obejmowanego stanowiska oraz ryzyka, jakie się wiąże z odbywaną pracą. Mało kto jednak wie, że niektórzy mogą zostać zwolnieni z obowiązku szkolenia. Dotyczy to pracowników administracyjno-biurowych, których stanowisko określono kategorią ryzyka zawodowego nie wyższą niż trzecia. Jeśli zatem ktoś pracuje w szeroko pojętej rozrywce, kulturze czy gastronomii, to może być zwolniony z udziału w okresowym szkoleniu BHP. Podobnie sytuacja się przedstawia dla pracowników, którzy dostarczą pracodawcy zaświadczenie o odbyciu podobnego szkolenia w innym miejscu pracy.
Okresowe szkolenie BHP może przybrać formę kursu, seminarium, wykładu, instruktażu na stanowisku pracy. Niektóre szkolenia dopuszczają możliwość odbycia ich w formie online na platformie e-learningowej, inne natomiast wymagają obecności stacjonarnej.
