Dowiedz się, czym jest podatek od czynności cywilnoprawnym i kiedy możesz liczyć na zwolnienie z jego opłaty.
Co to jest podatek PCC?
Każdy z nas na co dzień spotyka się z podatkiem od towarów i usług – czyli VATem. Niezależnie od tego, czy kupujemy mleko lub gazetę, czy udajemy się do fryzjera po nową fryzurę, Państwo pobiera daninę publicznoprawną od każdej z tych transakcji. Można powiedzieć, że podatek od czynności cywilnoprawnych (bo właśnie w taki sposób należy rozwijać skrót PCC) działa na podobnej zasadzie. Nie dotyczy jednak czynności wykonywanych zawodowo, lecz okazjonalnych transakcji między dwiema osobami prywatnymi na podstawie zawartej przez nie umowy.
Kto jest zobowiązany do płacenia podatku PCC?
Zgodnie z art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu podlegają następujące umowy:
Sprzedaż oraz zamiana rzeczy i praw majątkowych
Sprzedaż to przeniesienie na drugą osobę własności rzeczy połączone z obowiązkiem jej wydania w zamian za określoną cenę. To zapłaty podatku od tej czynności zobowiązana jest osoba kupująca. Podczas zamiany rzeczy dochodzi natomiast do wymiany dóbr bez konieczności użycia pieniądza. Strony takiej umowy zobowiązane są solidarnie do zapłaty podatku.
Umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku
W umowie pożyczki jedna osoba przenosi na drugą własność pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku, druga osoba zobowiązuje się zaś do zwrócenia tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy określonego gatunku i jakości. Podatek PCC musi zapłacić pożyczkobiorca.
Umowa darowizny
Poprzez umowę darowizny osoba zwana darczyńcą zobowiązuje się do nieodpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Co ważne, czysta wartość darowizny opodatkowana jest wyłącznie podatkiem od spadków i darowizn. Kiedy więc należy uiścić dodatkowy podatek PCC? Wtedy, gdy w drodze darowizny obdarowany przejmuje długi i ciężary lub zobowiązania darczyńcy. Podatek musi zapłacić osoba obdarowana.
Umowa dożywocia
Dożywocie ma miejsce wtedy, gdy właściciel nieruchomości przenosi jej własność na kogoś innego w zamian za zapewnienie mu dożywotniego utrzymania – tj. dachu nad głową, wyżywienia, ubrania, niezbędnych mediów i pomocy w chorobie. Do zapłaty podatku PCC zobowiązany jest nabywca nieruchomości.
Zniesienie współwłasności
Współwłasność to stan, w której własność tej samej rzeczy przysługuję niepodzielnie kilku osobom. Jeżeli zostaje zniesiona w taki sposób, że jeden ze współwłaścicieli spłaca pozostałych, musi on uiścić podatek PCC. Jeżeli ten sam efekt osiągany jest w drodze darowizn, jest on zobowiązany do zapłaty podatki od spadków i darowizn.
Umowa o dział spadku
Umowa o dział spadku dąży do zniesienia współwłasności pomiędzy spadkobiercami. Podatek PCC funkcjonuje w tym wypadku tak samo jak w akapicie wyżej.
Ustanowienie hipoteki
Hipoteka to ograniczone prawo rzeczowe mogące obciążać czyjąś nieruchomość w celu zabezpieczenia interesów jego właściciela. Podatek PPC od ustanowienia hipoteki opłaca właściciel składający oświadczenie woli o ustanowieniu hipoteki.
Odpłatne użytkowanie i służebność
Użytkowanie to ograniczone prawo rzeczowe pozwalające uprawnionemu na używanie i pobieranie pożytków z rzeczy obciążonej. Służebność dotyczy nieruchomości i polega na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej. Po ustanowieniu użytkowania lub służebności, podatek PCC musi zapłacić użytkownik lub nabywający prawo do służebności.
Depozyt nieprawidłowy
Depozyt nieprawidłowy ma miejsce, gdy przekazujemy drugiej osobie na przechowanie pieniądze lub rzeczy oznaczone co do gatunku, przy czym ta osoba ma prawo nimi rozporządzać. PCC opłaca przechowawca.
Umowa spółki
Dla podatku PCC nie ma znaczenia rodzaj zawiązywanej spółki. Uiścić go musi sama spółka.
Ile wynosi podatek PCC?
Wyróżniamy pięć stawek podatku PCC:
- 3% – w przypadku sprzedaży lub zamiany nieruchomości, użytkowania wieczystego, ruchomości lub praw spółdzielczych, a także w przypadku pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego;
- 1% – w przypadku sprzedaży lub zamiany innych praw majątkowych, ustanowienia odpłatnego użytkowania i odpłatnej służebności;
- 0,5% – w przypadku umowy spółki
- 0,1% lub 19 zł – w przypadku ustanowienia hipoteki.
Podatek PCC – zwolnienia
Zgodnie z art. 8 i 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, z jego uiszczenia zwolnione są następujące osoby:
- Państwa obce, ich przedstawicielstwa dyplomatyczne i siły zbrojne oraz międzynarodowe organizacje i instytucje oraz ich oddziały i przedstawicielstwa, korzystające z przywilejów i immunitetów,
- członkowie personelu tych przedstawicielstw, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają miejsca stałego pobytu na terytorium RP;
- organizacje pożytku publicznego w związku ze swoją działalnością;
- Jednostki samorządu terytorialnego i Skarb Państwa;
- Osoby zaliczone do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, które nabywają dla siebie sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody osobowe, oraz osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu;
- Agencja Rezerw Materiałowych.
