Jednym z podstawowych narzędzi do prowadzenia biznesu jest posiadanie samochodu firmowego. Może on stanowić element majątku firmy. W przypadku, kiedy zostanie on wprowadzony do ewidencji środków trwałych, właściciel firmy będzie mógł odliczyć koszty zawiązane z jego użytkowaniem. Jednak przy sprzedaży samochodu będą konieczne pewne obowiązki.
Kiedy i komu można sprzedać samochód firmowy?
W przypadku, kiedy wpisany w koszty samochód jest już zbędny, można wystawić go na sprzedaż. Należy jednak pamiętać, że w sytuacji, gdy pojazd jest w leasingu, jego właścicielem jest firma leasingowa, przedsiębiorca pozostaje tylko jego użytkownikiem. Nie ma możliwości sprzedaży samochodu podczas trwania umowy, jedynie po wykupie, wtedy przechodzi on pod własność właściciela firmy. Wówczas występuje możliwość zbycia pojazdu, jednak będzie się to wiązało z uregulowaniem podatków w przypadku gdy:
- wykup dokonany jest na firmę,
- wykup jest na osobę prywatną, ponadto od zakończenia umowy leasingowej nie upłynęło 6 miesięcy.
Samochód firmowy można sprzedać zarówno innej firmie, jak i osobie prywatnej. Niezależnie od nabywcy, transakcję należy udokumentować.
Jak sprzedać samochód firmowy osobie prywatnej?
W sytuacji, kiedy samochód firmowy jest sprzedawany osobie prywatnej, należy to udokumentować fakturą VAT. Taka osoba nie ma obowiązku płacenia podatku od wzbogacenia się. Z racji, iż przedsiębiorca jest podatnikiem VAT, to zgodnie z ustawą o PCC podatkowi, nie podlegają czynności cywilnoprawne, kiedy przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności, jest opodatkowana VAT.
W jaki sposób udokumentować sprzedaż samochodu firmowego i co powinna zawierać faktura sprzedaży?
W przypadku, kiedy samochód jest własnością firmy, jego sprzedaż trzeba udokumentować fakturą, natomiast jeśli pojazd należy do prywatnego majątku przedsiębiorcy, wtedy wystarczy spisać umowę kupna-sprzedaży. Faktura powinna zawierać:
- datę i miejsce sporządzenia faktury,
- dane osoby fizycznej tj. imię, nazwisko, adres zameldowania/zamieszkania, rodzaj i numer dokumentu tożsamości,
- dane osoby prawnej tj. nazwa firmy, NIP, REGON, adres siedziby,
- określenie przedmiotu sprzedaży (marka, model, numer VIN, nr rejestracyjny),
- oświadczenie właściciela o prawie do własności samochodu,
- sposób zapłaty,
- suma wartości sprzedaży z podziałem na netto, stawkę i brutto.
Sprzedaż samochodu firmowego a VAT
Sprzedaż samochodu firmowego skutkuje koniecznością rozliczenia VAT. Odnosi się to do czynnych podatników VAT. Przy transakcji należy wystawić tego rodzaju fakturę na stawkę w wysokości 23%. Dodatkowo sprzedaż pojazdu przed upływem 5 lat od daty zakupu, spowoduje konieczność korekty podatku VAT. W przypadku, kiedy wartość samochodu wynosi powyżej 15 tys. zł, wówczas okres korekty wynosi 5 lat. Wysokość podatku, który będzie korygowany, jest zależny od miesiąca, w którym nastąpiła sprzedaż. Natomiast w sytuacji, kiedy cena pojazdu była niższa niż 15 tys. zł, okres korekty wynosi 12 miesięcy. Istotne jest również, że środki odzyskane na skutek korekty VAT są przychodem, który podlega opodatkowaniu.
Stawka 23% jest stosowana bez względu na to, czy przedsiębiorcy przy nabyciu samochodu przysługiwało prawo odliczenia VAT. Istotne jest, że pojazd był przeznaczony do użytku w działalności gospodarczej. Z kolei stawka zwolniona może być zastosowana w dwóch przypadkach:
- Samochód był eksploatowany wyłącznie w celach działalności zwolnionej od podatku,
- Podatnik przy zakupie pojazdu nie miał prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Sprzedaż samochodu firmowego a podatek dochodowy
Sprzedaż pojazdu to uzyskany przychód dla firmy. W sytuacji, kiedy pojazd został w pełni zamortyzowany, to podatek dochodowy należy odprowadzić od jego pełnej wartości. Jednak w przypadku, kiedy pojazd nie został zamortyzowany w całości, to niezamortyzowana część stanowi jednorazowo koszt firmowy w dacie zbycia samochodu. Jest jednak możliwość, aby uniknąć konieczności zapłaty podatku, należą do nich:
- wycofanie samochodu z użytkowania firmowego (użytek prywatny),
- od momentu wycofania pojazdu z firmy musi minąć 6 lat.
Istnieje jeszcze jeden sposób, aby nie płacić podatku. Samochód należy przekazać w formie darowizny. Warto pamiętać, aby był on przepisany osobie najbliższej, ponieważ w innym przypadku konieczne będzie wniesienie opłaty podatkowej z tego tytułu. Osoba blisko spokrewniona na obowiązek w ciągu 6 miesięcy poinformować o tym Urząd Skarbowy, wtedy uniknie konieczności opłacenia podatku i zyska możliwość sprzedaży samochodu bez dodatkowych kosztów. Praktyka ta jest jednak obarczona ryzykiem, ponieważ Urząd Skarbowy, może uznać taką sytuację za zamierzone działanie w celu uniknięcia zapłaty podatku, a sprawę może skierować do dokładnej kontroli.
Samochód firmowy jest wykorzystywany niemal w każdej działalności gospodarczej. To również źródło uzasadnionych kosztów. Jednak sprzedaż pojazdu niesie za sobą szereg obowiązków zarówno podatkowych, jak i z tytułu VAT. W takich sytuacjach formalności warto zlecić księgowym.
