Czterodniowy tydzień pracy jest innowacyjnym rozwiązaniem, które zostało wprowadzone jako eksperyment w wielu firmach na całym świecie. Wyniki są zaskakujące, gdyż ilość korzyści, znacząco przemawia za tym rozwiązaniem. Eksperyment ten jest chwalony zarówno przez pracodawców, jak i pracowników. W Polsce tylko pojedyncze firmy zdecydowały się wdrożyć czterodniowy tydzień pracy, jednak jest jedna grupa zawodowa, która od dawna może korzystać z tego przywileju.
Jakie są wady i zalety wprowadzenia czterodniowego tygodnia pracy?
Czterodniowy tydzień pracy to pomysł na skrócenie czasu wykonywania obowiązków służbowych z pięciu do czterech dni roboczych. Model zakłada „100/80/100”, czyli pracownik otrzymuje 100% dotychczasowego wynagrodzenia, do przepracowania ma 80% godzin przy utrzymaniu 100% wydajności. W przypadku osób, które do tej pory pracowały 40 godzin w tygodniu, po wprowadzeniu zmian będą pracować 32 godziny za to samo wynagrodzenie przy pełnym zaangażowaniu pracownika. Jednak warto mieć na uwadze, że nie wszystkie firmy stosują ten model. Część z nich redukuje dni robocze z 5 do 4, natomiast liczba godzin do przepracowania pozostaje niezmienna (40 godz./tyg.). Dyskusja, aby wprowadzić czterodniowy tydzień pracy w Polsce, toczy się od dawna. Przybrała ona na sile podczas pandemii, gdzie pracodawcy musieli bardziej elastycznie podejść do kwestii zatrudnienia.
Każde wdrożenie zmian wiąże się z zaletami i wadami. To samo dotyczy czterodniowego tygodnia pracy. Do głównych zalet można zaliczyć:
- wzrost wydajności pracy;
- zwiększenie równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym;
- spadek poziomu stresu;
- lepsza efektywność pracy;
- szybsze i skuteczniejsze działanie pracowników;
- lepsza priorytetyzacja obowiązków służbowych;
- zwiększona motywacja;
- wzrost zadowolenia wśród pracowników;
- ograniczenie kosztów ogólnych firmy;
- więcej innowacyjności w zakresie produktywności.
Jeśli chodzi o wady, to znacznie trudniej je odnotować. Wprowadzenie eksperymentu w postaci czterodniowego tygodnia pracy spotkało się raczej z pozytywnym odbiorem oraz efektami. Niemniej jednak do wad można zaliczyć:
- w niektórych firmach czy instytucjach czterodniowy tydzień pracy może wiązać się z koniecznością zatrudnienia dodatkowych osób;
- część branż wymaga obecności pracowników 24/7 (np. szpitale)
- nie wszystkie modele zakładają skrócenie przepracowanych godzin w tygodniu. Część przedsiębiorców po prostu rozłoży 40 godzin nie na 5, a na 4 dni, co będzie oznaczało, że pracownik musi przepracować tyle samo godzin tylko w krótszym czasie.
Czterodniowy tydzień pracy – jakie kraje stosują to rozwiązanie?
Wiele krajów zastanawia się nad wdrożeniem zmian dotyczących przeorganizowania pracy. Część z nich już wprowadziło czterodniowy tydzień pracy, gdzie jest on raczej postrzegany jako eksperyment. W skali globalnej jest to niewielki procent przedsiębiorstw, które zdecydowały się na to rozwiązanie. Jedną z firm, która jako pierwsza wzięła udział w eksperymencie, jest Perpetual Guardian, która znajduje się w Nowej Zelandii. Idea czterodniowego tygodnia pracy spotkała się z dużym entuzjazmem także m.in. w Stanach Zjednoczonych. Jednym z dużych przedsiębiorstw, które wprowadziło to rozwiązanie, jest Bolt z siedzibą w San Francisco. Dyrektor generalny bardzo chwali sobie ten system pracy.
Kolejnym przykładem jest firma konsultingowa Elephant Ventures, mieszcząca się w Nowym Jorku. Krajem, który wdrożył eksperyment czterodniowego tygodnia pracy, jest również Islandia, która zaangażowała zarówno sektor publiczny, jak i prywatny. Jednak ten kraj zredukował liczbę godzin, nie dni. Pracownicy pracowali krócej przez 5 dni w tygodniu.
Półwysep Iberyjski, Belgia i Wielka Brytania również zdecydowały się sprawdzić efektywność czterodniowego tygodnia pracy. Warto wspomnieć, że w Szwecji również wdrożono ten eksperyment, jednak tam zakończył się on niepowodzeniem. System został wprowadzony w domu opieki społecznej. Mimo iż zastosowane zmiany przyniosły oczekiwany efekt wśród pracowników, to sam eksperyment okazał się zbyt kosztowny. Konieczne było bowiem zatrudnienie dodatkowych pracowników, co wiązało się z większymi kosztami. Od marca tego roku czterodniowy tydzień pracy testuje także Hiszpania.
Komu w Polsce przysługuje takie rozwiązanie już teraz?
W naszym kraju na nowo rozgorzała dyskusja, aby wprowadzić czterodniowy tydzień pracy. Polska jednak z dystansem podchodzi do tego eksperymentu. Jednak pojedyncze firmy już wdrożyły to rozwiązanie np. Nozbe. Jedna z grup zawodowych od dawna ma przywilej pracowania cztery dni w tygodniu, są to nauczyciele.
Kiedy nauczycielowi przysługuje czterodniowy tydzień pracy?
Zapis w Karcie Nauczyciela mówi, że dyrektor szkoły może wprowadzić czterodniowy tydzień pracy nauczyciela w przypadku, gdy nauczyciel, dokształca się, odbywa szkolenia branżowe, wykonuje inne istotnie ważne społeczne zadania bądź wynika to z organizacji pracy w placówce.
Czterodniowy tydzień pracy to eksperyment, który w zdecydowanej większości jest dobrze oceniany zarówno przez pracodawców, jak i pracowników. W Polsce temat tego rozwiązania powraca co pewien czas. Jednak według ekspertów wdrożenie tego rozwiązania jest tylko kwestią czasu.
